![bima logo groenblauw2[21308].png](https://static.wixstatic.com/media/0e39e2_5b90ba8787d24bc1ad9616e77fee03c6~mv2.png/v1/fill/w_77,h_73,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_auto/bima%20logo%20groenblauw2%5B21308%5D.png)
Vitamine B12 is de belangrijke, onmisbare voedingsstof die een grote rol speelt bij onder andere DNA-synthese.
Daarnaast is de stof van belang bij het herstel van de cellen, de bloedaanmaak en de functie van de hersenen.
Het zal je daarom niet verbazen dat je lichaam niet bepaald zit te wachten op een verstoring van deze cruciale lichaamsprocessen door een tekort aan de B12 vitamine. In dit blog lichten we toe hoe een tekort ontstaat en wat je kan doen om dit te voorkomen.
Inhoudstabel
Wat is vitamine B12?
Vitamine B12 is lid van de vitamine B-familie en staat ook wel bekend als cobalamine. Dit zijn in water oplosbare verbindingen met vitamine B12 activiteit.
In het menselijk lichaam werken cobalamines als cofactor voor twee enzymen; de zogenoemde ethioninesynthase en methylmalonyl co-enzym A mutase. Dit zijn belangrijke enzymen in de DNA-stofwisseling en de energieproductie uit eiwitten en vetten.
Wat doet vitamine B12?
Vitamine B12 is belangrijk voor de methylering, het belangrijkste biochemische proces in het lichaam. Methylering vindt in elke cel van het lichaam plaats en is nodig voor DNA- en RNA-synthese en de aanmaak van fosfolipiden – myelineschede van de zenuwen, neurotransmitters, bijnierhormonen en meer dan 100 enzymen.
Voor een goede gezondheid is het vermogen van het lichaam om te kunnen methyleren dan ook essentieel.
Er zijn verschillende vormen van vitamine B12. De belangrijkste en best opneembare vormen zijn methylcobalamine en adenosylcobalamine.
Dit zijn biologisch actieve vormen die niet omgezet hoeven te worden door de maag en darmen.
!!!!!!!!!!!!
In sommige supplementen zit de vorm cyanocobalamine, een vorm die niet in de natuur voorkomt. Het lichaam moet deze vorm omzetten in methylcobalamine en adenosylcobalamine voordat het kan worden opgenomen. In dit proces blijven kleine hoeveelheden cyanide achter.
Waar zit vitamine B12 in?
Bronnen van vitamine B12 zijn:
Rundsvlees
Lamsvlees
Wild
Gevogelte
Orgaanvlees
Varkensvlees
Vis
Schaal- en schelpdieren
Melkproducten
eieren
Hoe ontstaat een tekort?
Een tekort aan vitamine B12 komt vaak voor en kan veel neurologische, psychische en lichamelijke klachten veroorzaken.
Er zijn verschillende oorzaken van een vitamine B12-tekort.
Een daarvan is onvoldoende inname uit voeding. Dit komt vooral voor bij vegetariërs en veganisten.
Maar een tekort kan ook komen door een verstoorde opname en aangeboren stoornissen in de B12-stofwisseling.
De meest voorkomende oorzaak van een vitamine B12-tekort is een verstoorde opname in het maag-darmkanaal. Hoe komt dit? Het maagslijmvlies produceert maagsap. Hierin zit de stof ‘intrinsieke factor’. In de maag moet B12 gekoppeld worden aan de intrinsieke factor, om in de dunne darm te kunnen worden opgenomen. Wanneer het maagslijmvlies beschadigd is en er geen intrinsieke factor wordt aangemaakt, ontstaat op den duur een vitamine B12-tekort.
Aangeboren storingen in het vitamine B12-transport of metabolisme en verstoorde benutting.
Een tekort aan vitamine B12 komt veel voor bij ouderen door een probleem met de intrinsieke factor en slechte opname
Symptomen B12-tekort
Een vitamine B12-tekort ontwikkelt zich langzaam en ontstaat in vier fasen.
Het begint met een verlaging van de spiegels van de vitamine in het bloed.
Dit leidt tot lage concentraties van B12 in de cellen.
Vervolgens ontstaat er een verhoging van het homocysteïnegehalte in het bloed en een vertraagde DNA-synthese,
en tenslotte macrocytaire anemie. Dit is een vorm van bloedarmoede waarbij de rode bloedcellen erg groot zijn. De symptomen ervan zijn gelijk aan die van andere vormen van bloedarmoede.
Het kan jaren duren voordat de symptomen van een B12-tekort zich ontwikkelen en ernstig worden. Vaak wordt een tekort zelfs helemaal niet herkend.
Veel van de symptomen zijn namelijk vaag en komen overeen met symptomen van andere aandoeningen. Een tekort uit zich bij iedereen anders.
Niet alle klachten hoeven zich voor te doen en de ernst kan veranderen.
Symptomen die op een tekort aan vitamine B12 kunnen wijzen zijn:
Neurologische symptomen Het kan hierbij gaan om zenuwaandoeningen die herkenbaar zijn aan:
tintelingen,
zenuwpijn,
een doof gevoel,
onrustige benen,
veranderingen in gevoel
pijn in de vingers of tenen, in de handen of in de benen.
Je kunt ook last hebben van een brandend gevoel in de armen.
Andere symptomen zijn
uitvalsverschijnselen,
geheugenproblemen en concentratiestoornissen.
Ook afasie en ataxie zijn neurologische symptomen van een vitamine B12-tekort.
Bij afasie is sprake van verspreking of niet op de juiste woorden kunnen komen.
Bij ataxie kun je zomaar vallen, ergens tegenaan lopen, onhandig zijn, dingen uit je
handen laten vallen, dingen omgooien, struikelen en moeilijk lopen.
Psychische symptomen Denk hierbij aan
veranderingen in gedrag,
zoals vergeetachtigheid,
prikkelbaarheid
verwardheid.
Uiteindelijk kan dit leiden tot een vorm van dementie. Ook kan depressie voorkomen.
Fysieke symptomen Verschillende fysieke klachten kunnen wijzen op een vitamine B12-tekort.
Het gaat om niet-specifieke symptomen zoals
vermoeidheid,
duizeligheid,
wazig zien,
hoofdpijn,
misselijkheid,
kortademigheid,
obstipatie, diarree
verlies van eetlust.
vaak koud hebben,
haaruitval
veel moeten plassen of incontinentie komen ook voor.
Net als impotentie, menstruatieklachten en onvruchtbaarheid.
Ook kun je last hebben van spierpijn en gewrichtsklachten.
Tot slot
De functie van de hersenen is aan verschillende factoren onderhevig, waaronder voeding. Hierbinnen vervult vitamine B12 een belangrijke rol.
Een tekort kan ontstaan door:
onvoldoende inname uit voeding,
een verstoorde opname of
een aangeboren B12-stofwisseling.
Om een tekort te voorkomen is een uitgebalanceerd voedingspatroon of een alternatieve B12-inname een vereiste. Op deze manier verminder je het risico op cognitieve achteruitgang te verminderen en latere neurologische gedagsstoornissen.
B12 is binnen de vele lichamelijke processen namelijk een onmisbare katalysator.
